“Empowered by JES” is de nieuwste publicatie van JES, en daarin zetten we de kracht van vrijwilligerswerk in de verf. We beschrijven hoe JES aan de slag gaat met vrijwilligers, maar bovenal worden die vrijwilligers zelf aan het woord gelaten.
Wij vonden het een goed idee om de rollen eens om te draaien, en we gingen op onze beurt praten met Matthias Van Milders, interviewer en redacteur van de publicatie.
Matthias, hoe kijk jij terug op de interviews?
Met een heel aangenaam gevoel. Na mijn eerste gesprek (met Fatima) dacht ik, het komt wel goed met de wereld. De jongeren die ik interviewde vinden het bijna vanzelfsprekend om zich in hun vrije tijd zo hard in te zetten. En ze doen dat met een erg positieve kijk op hun buurt en op de wereld in het algemeen. Ook het concept van jullie publicatie, een mix tussen interviews en theorie, sprak me direct aan.
Wat is je vooral bijgebleven?
Hoe ver de jongeren al staan op hun leeftijd. Het was de belangrijkste rode draad doorheen de gesprekken. Ze hebben inzicht in zichzelf: ze weten al in sterke mate wat ze willen, waar ze naartoe willen en wat ze belangrijk vinden. En ze kunnen dat onder woorden brengen, dat is heel sterk. Maar ze hebben ook inzicht in de wereld, durven dingen aanpakken, dingen doen … Bij JES laten ze zien tot wat ze allemaal in staat zijn, waar dat op school niet altijd het geval is.
Wat typeert de JES-vrijwilliger?
Het zijn vrijwilligers waar elke organisatie direct voor zou tekenen: ze zijn erg gepassioneerd, gemotiveerd, complexloos … Het is zichtbaar dat JES heel wat investeert in haar vrijwilligers. Dat is zeker geen evidentie. Ze leken ook allemaal goed in hun vel te zitten. Sommigen hebben een moeilijke tijd achter de rug. Bij de ene al wat meer dan bij de andere, speelde JES een rol in de kentering daarvan. Liesa vertelt bijvoorbeeld over wat JES in dat opzicht voor haar betekend heeft. De vrijwilligers voelen zich ook allemaal deel van JES, ze identificeren zich met de organisatie.
Toch was er een grote diversiteit tussen de jongeren die ik geïnterviewd heb. Sommigen waren eerder timide, anderen echte praters. Het is duidelijk dat jongeren met een verschillend karakter kunnen aarden in het jeugdwerk van JES. Een buitenstaander kan denken dat je pas JES-vrijwilliger kan worden als je een grote groep stedelijke jongeren de baas kan, maar ook rustige mensen kunnen duidelijk met zo een groep aan de slag.
Waarom wordt een jongere vrijwilliger bij JES?
De aantrekkingskracht van de activiteiten die je als vrijwilliger bij JES kan doen is groot, ze kunnen echt heel wat coole dingen doen. Het gaat om zaken die daarenboven in het interesseveld van de jongeren liggen én de experimenteerruimte is heel groot. Het is dus vooral ook plezant, vrijwilliger zijn bij JES.
Welke impact heeft vrijwilligerswerk bij JES op de jongeren? Als het over keuzes maken in het leven ging (binnen en buiten JES), verwezen de vrijwilligers vaak naar wat ze deden bij JES, wat ze eruit leerden en de mensen die ze leerden kennen. Zo heeft de ervaring die Gaëtan opdeed op het touwenparcours hem op weg gezet naar een job als boomverzorger.
Vrijwilligers krijgen ook heel wat verantwoordelijkheid, en durven die ook op te nemen. Bijvoorbeeld Fatima die opmerkt dat een meisje van haar vader niet meer naar JES mocht komen en die daarover met hem contact opneemt. Je moet het maar doen, als 21-jarige.
Kijkt JES over de werkingen heen op een zelfde manier naar vrijwilligerswerk?
Alle vrijwilligers gaven, al dan niet impliciet, aan veel vertrouwen te krijgen vanuit JES. Om te experimenteren, maar ook heel concreet. Zo zegt Roland dat hij de sleutel van de studio mee naar huis krijgt. Dat vertrouwen krijgen de jongeren niet altijd in “de wereld”.
De manier waarop JES laagdrempelig werkt is ook heel belangrijk: iedereen krijgt een kans. Een animatorcursus had Abdo niet bij om het even welke organisatie kunnen volgen, alleen al omwille van de taal. En op JES kan dat wel. Het verschil met bijvoorbeeld een lokale jeugdbeweging die puur draait op vrijwilligers is dat er bij JES ook een professionele begeleider aanwezig is. Het is de jeugdwerker die zegt: we gaan er voor, hoe gaan we dat aanpakken? En dat (ook) met jongeren voor wie dat niet evident is. Kunnen “doen” is heel belangrijk, en dat maakt het ook voor hen mogelijk.
Om af te sluiten, ze hebben je allemaal echt wel hun verhaal verteld. Heb je daar een truc voor?
(lacht) ik heb in de eerste plaats mijn tijd genomen en naar hen geluisterd. Maar het klopt wel, ze waren heel open en hebben in een korte tijdspanne veel verteld, ook over zichzelf. Voor sommigen is dat ook iets dat ze bij JES geleerd hebben.
Katrien Ponsaerts & Koen Hanssens
december 2018
De aantrekkingskracht van de activiteiten die je als vrijwilliger bij JES kan doen is groot, ze kunnen echt heel wat coole dingen doen. Het gaat om zaken die daarenboven in het interesseveld van de jongeren liggen én de experimenteerruimte is heel groot. Het is dus vooral ook plezant, vrijwilliger zijn bij JES.