Naar een versterking tussen jongeren en politie
JES wil, in samenwerking met verschillende partners, de moeilijke relatie tussen jongeren en politie verbeteren in Brussel (voorlopig binnen de politiezone Zuid) en Antwerpen.
De moeilijke relatie tussen jongeren en politie is geen nieuw fenomeen. Door processen van maatschappelijke en sociale uitsluiting vinden jongeren geen of weinig aansluiting bij maatschappelijke instellingen waarvan de politie er een is. Jongeren die zich bevinden in een maatschappelijk kwetsbare situatie komen vaker met de repressieve en sanctionerende kant van die maatschappelijke instellingen in aanraking. In contact met de politie voelen jongeren zich vaak gestigmatiseerd, geviseerd en disproportioneel gesanctioneerd. Ook de politie voelt zich op haar beurt geviseerd en gestigmatiseerd. Al te vaak voelen ze zich in een negatief daglicht geplaatst. Beide groepen voelen zich niet respectvol behandeld door de andere. Zowel bij politie als jongeren heerst bovendien een gevoel van straffeloosheid: jongeren menen dat politiegeweld, discriminatie en etnisch profileren onbestraft blijven, agenten menen dat justitie te traag en te laks werkt en dat jongeren nauwelijks bestraft worden.
Door de coronacrisis kwam de al moeilijke relatie nog meer onder spanning te staan. Armoede en ongelijkheid namen toe, processen van maatschappelijke en sociale uitsluiting werden versterkt en ieders mentale en fysieke vrijheid werd enorm ingeperkt. Jongeren die zich bevinden in een maatschappelijk kwetsbare situatie (en andere groepen) werden hier het hardst in getroffen. Vaak zijn ze genoodzaakt de openbare ruimte op te zoeken wegens gebrek aan persoonlijke ruimte waardoor ze ook vaker beboet werden.
Doelstellingen
- Het verbeteren van de wederzijdse beeldvorming tussen jongeren, politie en het jeugdwerk.
- Het versterken van de rechtspositie van jongeren en het binnenbrengen van een jongerenperspectief in het lokale politiebeleid.
- Het versterken van de politie in hun kennis en vaardigheden in de omgang met jongeren.
- Verankering van de output en verduurzaming van de expertise en resultaten.
Brusselse context: 2021-2022
In april 2021 startte JES met een project om de relatie tussen jongeren en politie in de politiezone Zuid te versterken. Onder impuls van collegelid Pascal Smet en in samenwerking met de gemeenten Vorst, Sint-Gillis en Anderlecht, de politiezone Zuid, de VGC, de VGC-jeugdraad, Brussel Preventie & Veiligheid (nu safe.brussels) en minister-president Vervoort hebben we de coördinatie van een pilootproject op ons genomen waarbij de focus ligt op het verbeteren van de moeilijke relatie tussen jongeren en politie.
Het pilootproject is tweedelig. In een eerste fase werden de lokale context en de huidige situatie uitgebreid geanalyseerd om vervolgens concrete acties op het terrein op te zetten en van daaruit lessen te trekken voor het bovenlokale niveau.
Om onze analyse en visie te kunnen voeden, bevroegen we zowel politieagenten, jongeren, jeugdwerkers als verantwoordelijken van de preventie- en jeugddiensten en kabinetsmedewerkers. We vroegen hen hoe zij kijken naar de relatie tussen jongeren en politie, hoe ze de huidige situatie inschatten en naar welke situatie ze wilden evolueren.
De resultaten van deze analysefase kan je bekijken in onderstaand rapport:
Op basis van de analyse ontwikkelden we samen met onze partners concrete doelstellingen en acties. Om de wederzijdse beeldvorming tussen politie en jeugdwerkers te verbeteren, onderzoeken we op het terrein hoe we een overlegplatform tussen jeugdwerkers en politie kunnen opzetten in de gemeenten. Om de beeldvorming tussen jongeren en politie te verbeteren, startten we in samenwerking met Alba vzw en onderzoeker Mattias De Backer een dialoogtraject. Daarnaast wordt er in de drie gemeentes een beleidsparticipatief traject uitgewerkt om de rechtspositie van jongeren te versterken en een jongerenperspectief binnen te brengen in het lokale politiebeleid. Via de JES Academy organiseren we vorming aan agenten om hen te versterken in hun kennis en vaardigheden in de omgang met jongeren.
Antwerpse context: 2022-2023
“We willen de relatie tussen jongeren en politie in de Politiezone Antwerpen verbeteren door beide partijen dichter bij elkaar te brengen, te versterken en te streven naar wederzijdse erkenning en (het herstellen van) vertrouwen.”
Jeugdwerkorganisaties (JES, Formaat vzw, Kras Jeugdwerk en SAAMO) willen samen met de J100 als jongeren collectief, de Politiezone Antwerpen en haar dienst diversiteit de relatie tussen jongeren en politie in de Stad Antwerpen verbeteren. Ter versterking van dit project werd er voor de uitvoering hiervan gekozen voor een samenwerking met Moderator Vzw, onafhankelijke onderzoeker Mattias DeBacker en de Stad Antwerpen.
Op zoek naar expertise?
JES Academy is de noemer waaronder we onze expertisedeling met professionals bundelen. Onze geleerde lessen over de stedelijke jongeren, hun context en de aanpak en visie die we ontwikkelden, willen we graag met jou delen.
Zo gaven we 11 vormingen aan agenten van het Brussels Hoofdstedelijk gewest via de tweedaagse vorming ‘Je Kiffe Bruxelles: Aan de Slag met Jongeren in de Grootstad’. Met deze vorming willen we hen meenemen in de Brusselse grootstedelijke en superdiverse context, in de achtergrond en leefwereld van jongeren en extra handvaten aanreiken om met het stedelijk jongerenpubliek in interactie te treden.
De ontwikkeling, organisatie en begeleiding van deze vorming wordt gesubsidieerd door Brussel Preventie & Veiligheid via de projectoproep voor vzw’s in het kader van de uitvoering van het Globaal Veiligheids- en Preventieplan 2021-2024. De vorming is gratis voor Brusselse politieagenten.
Meer info: https://jesacademy.be/je-kiffe-bruxelles/
Materiaal
